БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МЭДЛЭГИЙН СУДАЛГАА
GIZ
SPACES төсөл болон НМТ кампанит ажил нь судалгаанд суурилсан үйл
ажиллагаа хэрэгжүүлдэг.
2022 онд хийгдсэн ЧХҮ- ний дүгнэлтийг дараах байдлаар нэгтгэн дүгнэж
болно:
Бодлогын дэмжлэг хангалтгүй байгааг оролцогч талууд хуулийн хэрэгжилт, санхүү, хүний нөөц гэх мэт асуудлуудтай холбон тайлбарласан.
ТХГН-ийн талаарх олон нийтийн мэдлэг
дутмаг байгаа талаар их дурьдагдсан байна.
“Бэлчээрийн
даац хэтрэх” болон “даацаас хэтэрсэн аялал жуулчлал”
нь 2020 болон 2022 онуудын судалгаануудад ижил
дүнтэй гарчээ.
Оролцогч
талууд төрийн бүх шатны улс төрийн шийдвэр гаргагчдыг байгаль орчны боловсрол, мэдээлэл авах хэрэгтэй оролцогч талаар тодорхойлсон бол үүний дараа “залуучууд”,
3рт “нутгийн иргэд, ялангуяа малчид”, 4рт “тур операторууд”, “ТХГН-ийн зочид/жуулчид” орсон
байна.
Тэрчлэн зорилтот бүлэг, асуудал бүрт тохирсон
арга аргачлал, хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл байх ёстойг оролцогч талууд онцолжээ.
ТХГН-ийн менежментийн хувьд аялагчдын авч болох хамгийн өндөр оноо нь 10 байв. Энэ дэд хэсэгт судалгаанд оролцогчдын дундаж оноо 3.96 байсан нь тэдний мэдлэгийн түвшин 40%-иас доогуур байна. Эрэгтэй аялагчдын дундаж оноо эмэгтэйчүүдийнхээс өндөр байсан бол ТХГН-ийн ажилтнуудын оноо дунджаар 5.65 байна. Дундаж оноо нь нийт боломжит байдлаас бага байсан тул тус хоёр бүлгийн мэдлэг хангалтгүй байна гэж дүгнэсэн. ТХГН-ийн онцлог шинж чанаруудын тухайд аялагчдын мэдлэгийн түвшин 5.03 байв. Аялагчид байгалийн болон соёлын дурсгалт газрууд, гол мөрөн, нуурууд гэхээсээ илүү амьтан, ургамлын талаар илүү сайн мэддэг нь харагдаж байлаа. ТХГН-ийн ажилтнуудын хувьд дундаж оноо 8.43 байв. Хоёр бүлгийн хувьд нас ахих тусам мэдлэгийн түвшин нэмэгдэж байгаа нь ажиглагдсан. Аялагчдад зориулсан удирдамжийн талаарх мэдлэг нийт 10 онооноос 2.78 байсан ба энэ нь боломжит 30%-иас бага байна. Ахимаг насны аялагчдын энэ талын мэдлэг залуу үеийнхнээс бага байна. ТХГН-ийн ажилтнуудын хувьд дундаж оноо 5.12.байна.
Дотоодын жуулчдын мэдлэгийн түвшин боломжит дээд түвшний ердөө 30% орчимд хүрсэн байна. ТХГН-ийн ажилтнуудын хувьд дунджаар 30 онооноос 19.2 оноо авчээ. Эндээс харахад дотоодын жуулчид болон ТХГН-ийн ажилтнуудын мэдлэгийн түвшин нь аль аль нь хангалтгүй байна. Иймээс зорилтот хөтөлбөр, кампанит ажлуудыг өрнүүлэх шаардлагатай байна. Мэдээллийн эх сурвалжийн тухайд аялагчдын дийлэнх нь аялахаас өмнө ТХГН болон ТХГН-ийн талаар ямар ч мэдээлэлгүй байсан гэж хариулсан. ТХГН-ийн мэдээллийг аялагчид аман (албан бус) мэдээлэлээр (23.4%), дараа нь интернетээр (14.0%), сошиал медиагаар (11.0%) тус тус дамжуулан авдаг байна. Тиймээс мэдээлэл өгөх сувгууд нь зорилтот бүлгийн онцлогоос шалтгаалан янз бүр байх ёстой гэдэг нь харагдаж байна.
GGGI
болон БОАЖЯ-ны захиалгаар үүнтэй төстэй судалгааг 2022 онд “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ойлголт, хэвлэл мэдээллийн хэрэглээ” сэдвээр хийжээ. 2800 орчим өрхөөс ярилцлага авч, есөн зорилтот бүлгийн хэлэлцүүлэг (ЗБХ) зохион байгуулсан
байна.
Судалгаанд хамрагдагсдын дийлэнх нь (92.7%) уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар
санаа зовж, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар илүү
их мэдээлэл авах сонирхолтой байгаагаа
илэрхийлжээ (85.1%). Гэсэн хэдий ч
монголчуудын дунд уур амьсгалын өөрчлөлтийг хаяанд
ирсэн, нүүр тулсан асуудал гэж үзэхгүй байгаа хандлага их байна.
2019 онд НҮБХХ-ийн өөр нэг судалгааны
төсөл болох “Горхи Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газрын хог хаягдлын менежментийг сайжруулахын тулд зан үйлийн түлхэц
үзүүлэх нь” төслийн хүрээнд МХД өөрчлөх үйл ажиллагаануудыг хэрэгжүүлсэн байна. Туршилтын үе шатанд уут тарааж,
хогийн савыг цогцолбор газарт байрлуулж, мэдлэг, хандлага, дадал өөрчлөх мессэжүүдийг түгээсэн байна.
Уут тараах, хогийн саваар хангах арга хэмжээ 2019 оны
зуны оргил үед таван долоо хоног үргэлжилсэн бөгөөд өмнөх жилүүдтэй
харьцуулахад хог хаягдал бага гарсан байна.
Эндээс харахад үйл явцыг хөнгөвчлөх нь зан үйлийг
өөрчлөхөд дөхөм болж байна.